سوارکاری زنان و مردان
اسب سواری زنان
سیستم فیزیکی بدن زن و مرد متفاوت است و علیرغم اینکه همه افراد بدون توجه به جنسیت باید در هنگام سوارکاری احتیاط های لازم را انجام دهند، خانم باید در این زمینه باید دقت بیشتری داشته باشد و قبل از انجام این ورزش با پزشک خود تصمیم گیرنده باشد. تا اطمینان حاصل شود که لگن و اندام های داخلی آنها آسیب نبیند. موارد آسیب پذیری بیشتر زنان بسیار نادر است و اگر اسب سواری با رعایت اصول و قواعد انجام شود مشکلی پیش نمی آید.
لباس سوارکار
در تمام مسابقه‌های سوارکاری، اسب‌سوارها از چکمه‌های بلند (تا زیر زانو) و شلوارهای کشی تنگ و چسبیده به بدن استفاده می‌کنند. چکمه روی شلوار قرار می‌گیرد. کلاه سوارکاران مسابقه‌های سرعت نیز گرد، لبه‌دار و مقاوم به ضربه است تا در صورت سقوط سوارکار آسیب کمتری به وی برسد.
مادیان مال ما، کره اسب از آن شما
شیردل یکی دیگر از فعالان حوزه صنعت اسب در خراسان شمالی با خواندن این مصرع از شعر که خنده تلخ من از گریه غم انگیزتر است نیز می گوید: آنقدر تامین علوفه برای پرورش دهنده اسب سخت است که اسب داران همه مادیان های درجه یک خود را به افراد متقاضی واگذار می کنند و می گویند مادیان را نگه دارید و کره اسبی که به دنیا آمده از آن شما و بعد از یک سال مادیان را برگردانید.
وی می افزاید: خراسان شمالی یکی از مناطق مهم در کشور برای پرورش اسب اصیل ترکمن است و باید به این صنعت مهم توجه جدی شود و برای توسعه آن باید هم پرورش دهنده اسب با انجام اقداماتی همچون اختصاص نهاده مورد حمایت قرار گیرد و از سوی دیگر زیرساخت های لازم نیز فراهم شود.
به گفته وی، شهری همچون گنبد در استان گلستان با برگزاری کورس های سوارکاری طی هفته بالای ۲۰ میلیارد تومان جریان اقتصادی دارد اما خراسان شمالی با وجود اینکه بهترین اسب ها و چابکسواران را دارد اما به علت نبود زیرساخت ها از این گردش مالی محروم است.
اسب از اقلام صادراتی با ارزش در خراسان شمالی
ناصر فخر موحدی سرپرست معاونت هماهنگی امور اقتصادی استانداری خراسان شمالی نیز بیان می کند: طی یکی دوماه ماه گذشته تحولات خوبی در حوزه صنعت اسب در این استان انجام شده است، بطوریکه تلاش های زیادی انجام شد تا زمین برای ساخت پیست اسب دوانی در بجنورد مشخص شود که اکنون عملیات اجرایی آن نیز در حال انجام است.
وی می گوید: در کارگروه صادرات تلاش بر این است تا سبد کالاهای با ارزش صادراتی استان افزایش یابد که اسب می تواند یکی از این موارد باارزش باشد.
وی ادامه می دهد: مهد پرورش اسب اصیل ترکمن در خراسان شمالی است و تلاش ها بر این است تا برای حمایت از پرورش دهندگان اسب تسهیلات ارزان قیمت از محل طرح های مشاغل خانگی به آن ها اختصاص یابد.
صنعت اسب و فرش و توسعه ارتباطات با ترکمنستان
در واقع توسعه دو صنعت مهم فرش و اسب بر روابط استان خراسان شمالی و استان آخال در ترکمنستان تأثیر بسزایی دارد.
وی می گوید: در واقع بسیاری از میادین و غرفه های ترکمنستان با تصاویر اسب و فرش مزین شده است و توسعه این دو صنعت باعث افزایش روابط می شود. در نتیجه می توانیم به هدف بازگشایی مرز و بازار سرگردان کمک کنیم.
وی می افزاید: صنعت اسب در توسعه ابعاد اقتصادی نیز موثر است و اسب می تواند گردشگری را نیز توسعه دهد. زیرا اگر میدان های کامل و مسابقات پرشورتر برگزار شود گردشگری نیز تقویت می شود.
استاندار خراسان شمالی با اشاره به اینکه بسیاری از پروژه های نیمه تمام با همکاری بخش خصوصی قابل تکمیل است، می افزاید: ساخت و تکمیل پروژه اسب دوانی در بجنورد یکی از این پروژه هاست که با همکاری می توان انجام داد. از بخش خصوصی
با توجه به اینکه اسب سواری در اصل رقابت بین اسب ها و تعیین توانایی های این حیوانات است، جنسیت سوارکار در مسابقات اهمیتی ندارد. به همین دلیل سوارکاران زن و مرد در مسابقات «پرش» و «درساژ» در یک مسابقه شرکت می کنند و رقابت جداگانه ای برای زنان و مردان وجود ندارد.
فایده‌های اسب‌سواری برای کودکان
هرچند سوارکاران حرفه‌ای حتی تا زمان پیرشدن هم می‌توانند به این رشته بپردازند، اما آموختن سوارکاری در کودکی و آشنایی انسان با اسب می‌تواند حس مسئولیت‌پذیری را در کودک بالا ببرد. از طرف دیگر، شرایط متفاوتی که در مسابقه «کورس» یا «پریدن از روی مانع» به وجود می‌آید، سبب می‌شود که انسان بیاموزد چگونه در شرایط مختلف و سخت از خود واکنش نشان دهد.
اسب در فرهنگ ایرانی و اسلامی
ایرانیان باستان به حیوانات بسیار اهمیت می‌دادند؛ به طوری‌که با کشتن هرگونه حیوانی مخالف بودند. «اسب» از جمله حیواناتی بود که ایرانیان از آن فراوان استفاده می‌کردند و به همین دلیل، مورد احترام همه طبقات مردم بود. در فرهنگ اسلامی هم اسب جایگاه بالایی داشت، به‌طوری که پیامبر اسلام(ص) توصیه کرد که به فرزندان خود شنا و اسب‌سواری آموزش دهید.
انواع رقابت‌های اسب‌سواری
مهمترین مسابقات اسب سواری عبارتند از:
پرش با اسب: در این مسابقه اسب باید از موانع مختلفی که در محوطه مسابقه قرار دارند عبور کند و در کمترین زمان ممکن مسابقه را به پایان برساند.
کورس: در این مسابقه اسب ها یک مسیر را طی می کنند و برنده اسبی است که اول از خط پایان عبور کند.
دِرِساژ: در این مسابقه اسب باید حرکات نمایشی انجام دهد. اسبی که بیشترین امتیاز را داشته باشد برنده خواهد بود.
پرش با اسب
- مسابقه پرش با اسب رقابتی است که طی آن سوارکار باید در محوطه‌ای محصور از روی موانع مشخص بپرد و با کمترین خطا مسیر را به پایان برساند. به این ترتیب، ورزشکارانی در این رشته امکان موفقیت پیدا می‌کنند که علاوه بر مهارت در سوارکاری، صاحب اسبی با توانایی بالا و فرمان‌برداری کافی از سوارکارشان باشند.
- در مسابقه پرش با اسب رقابت‌های جهانی و المپیک، اسب‌ها دست‌کم هشت‌ساله و در سایر مسابقه‌های بین‌المللی شش سال‌اند.
- محوطه محصوری که مسابقه در آن برگزار می‌شود، «مانِژ» نام دارد. قبل از مسابقه، سوارکاران تنها یک بار حق دارند که وارد مانژ شوند و مسیر رقابت را بررسی کنند.
خطاها و امتیازها در پرش با اسب
در پرش با اسب سوارکاران سعی می کنند مسیر 500 متری را بدون اشتباه و در کمترین زمان ممکن طی کنند. در طول مسیر 15 مانع قرار می گیرد و اسب باید به ترتیب از روی همه آنها بپرد و در 86 ثانیه مسیر را طی کند. در غیر این صورت یک خطای زمانی به سوارکار و اسب در هر ثانیه تعلق می گیرد. اگر پای اسب به مانع برخورد کند و آن را پرتاب کند، چهار خطا متوجه ورزشکار می شود.
اگر اسب از پریدن امتناع کند، چهار خطا به اسب داده می شود و به او فرصت دیگری داده می شود تا از روی مانع بپرد. اما اگر باز هم از پریدن امتناع کرد، از مسابقه اخراج می شود.